Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացիություն ձեռք բերելումը և դադարումը

Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացիության ձեռքբերումը և դադարեցումը կարգավորող նորմերն ամրագրված են "Քաղաքացիության մասին" Հայաստանի Հանրապետության 1995 թվականի նոյեմբերի 6-ի օրենքում: 18 տարին լրացած և Հայաստանի Հանրապետության տարածքում կամ նրա սահմաններից դուրս ապրող ցանկացած գործունակ անձ կարող է դիմել ՀՀ քաղաքացիություն ձեռք բերելու համար, եթե  նա:

1.վերջին 3 տարիների ընթացքում օրինական հիմունքներով մշտապես բնակվել է Հայաստանում;

2.կարող է բացատրվել հայերեն լեզվով;

3.ծանոթ է ՀՀ Սահմանադրությանը ։

Առանց առաջին երկու կետերում նշված պահանջների պահպանման քաղաքացիություն կարող է ձեռք բերել անձը:

-ամուսնացած է Հայաստանի քաղաքացու հետ կամ ունի երեխա, ով ՀՀ քաղաքացի է;

-եթե գոնե մեկ ծնող նախկինում ունեցել է Հայաստանի քաղաքացիություն կամ որի ծննդավայրը Հայաստանն է, և նա 18 տարին լրանալուց հետո 3 տարվա ընթացքում դիմում է ներկայացնում ՀՀ քաղաքացիություն ստանալու նպատակով;

-որը 1995թ. հունվարի 1 - ից հետո դուրս եկավ ՀՀ քաղաքացիությունից ։

Ազգությամբ հայ անձինք ՀՀ քաղաքացիություն կարող են ձեռք բերել պարզեցված կարգով ' առանց վերը նշված պայմանների պահպանման: Քաղաքացիություն ձեռք բերելու մասին դիմումը պետք է անձամբ ներկայացվի լիազորված մարմիններ:

Հայաստանի քաղաքացիություն ստանալու համար տրամադրվող փաստաթղթերի ցանկը: 

- դիմում;

- անձնագիր և դրա պատճենը;

- 35 x 45 չափի 6 գունավոր լուսանկար;

- ծննդյան վկայականը և դրա պատճենը;

- ամուսնության մասին վկայականը և դրա պատճենը;

-ամուսնու անձնագիր եւ դրա պատճենը կամ ամուսնու քաղաքացիության մասին տեղեկանք;

- երեխայի ծննդյան վկայականը և դրա պատճենը կամ ՀՀ քաղաքացիության առկայությունը հաստատող վկայականը և դրա պատճենը կամ ՀՀ քաղաքացու անձնագիրը և դրա պատճենը;

- ազգությամբ հայ լինելը հաստատող փաստաթղթերից մեկը;

- պետական տուրքի վճարման անդորրագիր:

Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացիությունը կարող է դադարեցվել: Դադարեցումը կատարվում է հետեւյալ հիմքերով:

- փոխելով քաղաքացիություն;

- քաղաքացիությունից զրկելը;

- միջազգային պայմանագրով նախատեսված դեպքերում:

18 տարին լրացած անձանց իրավունք ունեն դուրս գալ ՀՀ քաղաքացիությունից և ստանալ այլ պետության քաղաքացիություն: Քաղաքացիությունից հրաժարվելն արգելվում է հետևյալ դեպքերում:

- քաղաքացու նկատմամբ քրեական գործ է հարուցվել;

- քաղաքացու նկատմամբ կա ուժի մեջ մտած դատավճիռ կամ դատարանի վճիռ;

- քաղաքացիությունից հրաժարվելը հակասում է ազգային անվտանգության շահերին;

- պետության, ֆիզիկական և իրավաբանական անձանց նկատմամբ առկա են չկատարված պարտավորություններ:

Օրենսդիրը նաեւ նախատեսել է քաղաքացիությունից զրկելու հնարավորություն:

եթե ՀՀ քաղաքացիություն ստանալուց հետո արտասահմանում մշտապես բնակվող անձը 7 տարվա ընթացքում չի կանգնել հյուպատոսական հաշվառման ՝ հարգելի պատճառների բացակայության դեպքում;

քաղաքացիությունը ստացվել է կեղծ տեղեկություններ և փաստաթղթեր տրամադրելու հիման վրա;

անձը, խախտելով ՀՀ քաղաքացիության մասին օրենսդրությունը, ստանում է այլ պետության քաղաքացիություն:

Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացիությունից հրաժարվելը կամ այլ պետության քաղաքացիություն ձեռք բերելն ինքնին չի հանգեցնում Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացիության դադարեցմանը: ՀՀ քաղաքացիությունը դադարեցվում է ՀՀ նախագահի հրամանի հիման վրա: Այս դեպքում ՀՀ քաղաքացիությունը դադարեցնելու մասին դիմումը պետք է անձամբ բերել ՀՀ ոստիկանության անձնագրային և վիզաների բաժին, իսկ օտարերկրյա պետություններում ' ՀՀ դիվանագիտական ներկայացուցչություններ կամ հյուպատոսական հիմնարկներ:

ՀՀ քաղաքացիությունը դադարեցնելու համար անհրաժեշտ են հետևյալ փաստաթղթերը:

- դիմում;

- անձնագիր եւ դրա պատճենը;

35 x 45 չափի 6 գունավոր լուսանկար;

- ամուսնության վկայականը (առկայության դեպքում) և դրա պատճենը;

- երեխայի ծննդյան վկայականը և դրա պատճենը;

- զինվորական գրքույկ կամ վերագրված վկայական;

- այլ պետության քաղաքացիություն ստանալու վկայական;

- պետական տուրքի վճարման անդորրագիր:

Քաղաքացիությունը դադարեցնելու մասին դիմումը բավարարելուց հետո անձնագրային բաժինը կամ դիվանագիտական ներկայացուցչությունը (հյուպատոսական հիմնարկը) 10-օրյա ժամկետում հարցումներ է իրականացնում համապատասխան մարմիններին: Այլ պետության քաղաքացիություն ձեռք բերելու դեպքում ՀՀ քաղաքացին պարտավոր է այդ մասին մեկամսյա ժամկետում տեղեկացնել ՀՀ ոստիկանության անձնագրային և վիզաների բաժնին, իսկ օտարերկրյա պետություններում ' ՀՀ դիվանագիտական ներկայացուցչությանը կամ հյուպատոսական հիմնարկ: